کارگروه مشترک معاونت گردشگری و جامعه هتلداران ایران

معاون گردشگری از تشکیل کارگروهی مشترک بین جامعه هتلداران، ارزیابان هتل‌ها و این معاونت در راستای دستیابی به نقطه مطلوب در امر ارزیابی و درجه‌بندی هتل‌های کشور خبر داد.

به گزارش روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، مرتضی رحمانی‌موحد در نشست هم‌اندیشی با هیأت مدیره جامعه هتلداران و ارزیابان استانداردسازی استان‌های کشور که در محل معاونت گردشگری برگزار شد، گفت: با توجه به اهمیت فرآیند استانداردسازی واحدهای اقامتی و ارتقای سطح خدمات، دستیابی به افزایش سرعت امور، کاهش دغدغه‌ها و حرکت به سوی نقطه مطلوب ارزیابی و درجه بندی واحدهای اقامتی، همواره جزو اولویت‌های اجرایی این حوزه قرار دارد.

وی اظهار کرد: بر همین اساس با هدف تدوین سیاست‌های سه عنصر ساختار، ضوابط و فرآیند ارزیابی و درجه‌بندی هتل‌ ها، کارگروهی مشترک بین جامعه هتلداران، ارزیابان هتل‌ها و معاونت گردشگری تشکیل می‌شود.

رحمانی‌موحد همچنین با بیان این‌که نیاز است هتلداران کشور بیش از پیش توانمند شوند، اظهار کرد: یافتن بهترین راه، اجرا و اداره کار و نیز به کارگیری نظام خودارزیابی می‌تواند ضمن ایجاد رقابت در افزایش ضریب اشغال واحدها و نیز افزایش میزان رضایتمندی مسافران موثر واقع شود.

وی یادآور شد: در حوزه کیفیت خدمات با مفروضات ثابت به معنای ضوابط، قوانین و دستورالعمل‌های بالادستی و متغیرهایی متناسب با شرایط جاری و واقعیت‌ها رو به رو هستیم که برای ایجاد تناسب مطلوب و رفع چالش‌های احتمالی می‌توان با واگذاری امور تخصصی و حرفه‌ای به جامعه هتلداران در تسریع روند ارتقا کیفیت خدمات مؤثرتر عمل کرد.

رحمانی موحد در ادامه هتلداری را قدیمی‌ترین حلقه زنجیره گردشگری نامید و گفت: قرار گرفتن این شاخه در رده صنعت، نمایانگر ویژگی‌های متمایز هتلداری به شمار می‌آید که متاسفانه روند بلوغ و توسعه آن در ایران با کندی همراه بوده است.

وی افزود: ضمن پذیرش شرایط موجود می‌توان با پرهیز از نقد امکانات حال حاضر و عدم مقایسه دائمی آن با صنعت موفق هتلداری در کشورهای پیشرفته، راهکاری جمعی برای افزایش کیفیت خدمات هتل‌های کشور و در پی آن افزایش ضریب اشغال و درآمدزایی واحدهای مربوطه در نظر گرفت.

رحمانی موحد همچنین کیفیت خدمات گردشگری را نمادی از اندرون کشورها و درجه‌بندی کیفیت خدمات را تکلیفی حاکمیتی خواند و تصریح کرد: وقتی گردشگران از حلقه‌های صنعت گردشگری همانند هتل‌ها، حمل و نقل و ... استفاده می‌کنند، میزان رضایتمندی خود را به کشور مربوطه، فرهنگ و مهمان‌نوازی عمومی و در نهایت حاکمیت آن نسبت می‌دهند، در نتیجه نوع خدمات این حوزه و کسب رضایتمندی مشتری از جایگاه و اهمیت بالایی برخوردار است.

معاون گردشگری بر بهره برداری از تجربیات، انباشت دانش و جایگاه حقوقی موجود میان فعالان تخصصی این حوزه و جامعه هتلداران و همچنین تعریف فرآیند ارتباط و کسب مشاوره در زمینه استانداردسازی تاکید کرد.
ز

خانه های اجاره ای در برابر هتل ها؛ رقابتی جهانی در زمین نابرابر

وقتی صحبت از خانه های استیجاری می شود، نخستین تصویر در ذهن مان، مردمان پلاکارد بدست کنار جاده ها، فریادزن های ترمینال ها و در نهایت این اواخر تبلیغات علنی در شبکه های اجتماعی تداعی می شود که همگی فی نفسه به زعم ما مروج بی اخلاقی اند و نشان از یک آشفتگی اشکارا در بازار اماکن اقامتی. بنابراین تنها راه چاره می تواند ساماندهی این خانه ها و تحت کنترل گرفتن فعالیت شان باشد حال آنکه این معضل، ریشه ای فراتر از مرزها و تصورات ما دارد و صنعت هتل جهان فراتر از باورهای ما درباره این خانه ها، ایشان را با نگاهی دیگر می نگرد تا بهانه ای باشد که طی دو شماره به ابعاد این موضوع در خارج و داخل بپردازیم.

از یک استارت آپ ساده تا پیشرفت در حد یک صنعت

پس از سال موفقیت آمیز به لحاظ درآمد برای صنعت هتل جهان در سال 2007 و همزمان با شروع بحران اقتصادی جهان در سال 2008، یک استارت آپ ساده به نام Airbnb در سان فرانسیسکو شکل گرفت تا راهی برای کمک به مردمی که قصد دارند اتاق های مازاد و یا خانه خود را برای روزهای محدود به صورت آنلاین اجاره دهند، باشد. فعالیتی که در برابر موج گردشگری امریکا حتی نمی توانست رقیبی برای هاستل ها یا هتل های یک و دو ستاره بحساب آید چه برسد به اینکه روزی بخواهد تهدیدی برای غول های امریکایی هتلداری جهان همچون هیلتون، ماریوت، ویندهام و حیات باشد.

اما در کمتر از یک دهه آنچنان رشد یافت که حالا از آن به عنوان پرچمدار industry  Short-term rental – صنعت اجاره کوتاه مدت یاد می شود و رقیب و تهدیدی نه فقط برای هتل های امریکا بلکه برای تمام بزرگان هتل های جهان شده است تا جایی که به گزارش نیویورک تایمز در آوریل امسال، حالا ائتلاف زنجیره ها و گروه های هتلی امریکایی درصدد هرچه محدودتر کردن فعالیت این صنعت برآمده اند و  در این راه از هیچ تلاشی فروگذاری نخواهند کرد.

چرا Airbnb نزد مردم محبوب شد؟

همانطور که اشاره شد فلسفه وجودی این فعالیت در آغاز تنها کمکی برای امرار معاش مردم از بابت اجاره آنلاین خانه یا آپارتمان های خویش بحساب می آمد که خیلی زود توانست جوانان ماجراجو و علاقه مند به تجربیات تازه را جذب کند تا در کنار تبلیغات کلامی آنان، رفته رفته تنوع موارد اجاره ای و گسترش دامنه امکانات و مقرون به صرفه بودن آن ها در برابر نرخ هتل ها از یک سو و  تعدد خانه هایی از این دست در شهرهای مختلف و گسترش اشتهار این فعالیت از سوی دیگر سبب افزایش اقبال از آنان شود.

اگر تا دیروز تنها امکان اجاره تعداد محدودی از یک اتاق ساده و یا نهایتا خانه ای با حداقل امکانات در یک شهر فراهم بود، امروز کمتر شهری در جهان بویژه در امریکا و اروپا را می توان یافت که کمتر از ده ها مورد اجاره ای نداشته و تنوعشان تنها به اتاق محدود باشد. حالا تنوع قیمت و نوع امکانات به گونه ای است که برای خود صاحبان این خانه نیز موجب یک رقابت تنگاتنگ شده است و حتی برخی دیگر فراتر از تنها یک جای خواب، خدمات صبحانه و غذایی نیز ارائه می دهند.

از طرف دیگر، از آنجا که اساس این فعالیت بر اعتماد استوار است و گاهی صاحبخانه بی آنکه مهمان را ببیند تمام اسباب و اثاثیه خویش را در اختیار وی قرار می دهد گویی یکی از نزدیکان خویش است، اشتراک نظرات مهمانان خیلی زودتر از آنچه درباره هتل ها رخ داد به موفقیت رسید چراکه نوع این فعالیت بیش تر از جنس "مردم با مردم" – C2C بحساب می آید تا سایر تعاریف تجاری.

در همین حال مسوولان اداره این فعالیت هم با توجه به گستره شهرت خود درپی حفاظت از محبوبیت آنند. به طوری که پس از اعتراضاتی که در اواخر سال 2014 درباره نوعی از نژاد پرستی در انتخاب مهمانان از سوی برخی صاحب خانه ها  با پرسش درباره دین و مذهب و یا انتخاب مهمان از روی رنگ پوست گزارش و رسانه ای شد، این حرکت با عذرخواهی رسمی شرکت همراه شد تا هر گونه حرکتی از این دست ممنوع و صاحبخانه ها ملزم به امضای توافق نامه ضد تبعیض شوند.

چرا Airbnb برای هتل ها تهدید شد؟

رشد فزاینده این فعالیت زمانی برای هتل ها زنگ خطر را بصدا درآورد که طیف مهمانان این خانه ها از همان پیش فرض اولیه یعنی مسافران با بضاعت کم آنچنان فراتر رفت که حتی مهمانان تجاری را هم دربرگرفت بویژه آنکه در ایامی همچون برگزاری نمایشگاه ها یا  رویدادهای خاص، این دسته از خانه ها توانستند امکاناتی را در اختیار آن ها بگذارند که مسلما برخورداری از آن ها در یک هتل پنج ستاره مستلزم پرداخت هزینه های گزاف است.

معضل اصلی اما همان بی عدالتی در زمین بازی است. از این روی که این خانه ها برخلاف هتل ها هیچ تعهدی در قبال پرداخت مالیات ها و عوارض های متعدد و مسائل ایمنی و امنیتی ندارند و این، عرصه رقابت را برهتل ها آنچنان تنگ کرده که اکتبر سال گذشته، بخشنامه ای در نیویورک صادر شد مبنی بر اینکه تنها کسانی می توانند در فعالیت خانه های استیجاری مشارکت داشته باشند که مدت زمان اجاره واحدهای آنان کمتر از سی روز نباشد در غیر اینصورت در مرحله نخست یکهزار دلار، در مرتبه دوم پنج هزار دلار و در مرتبه سوم با جریمه 7500 دلاری مواجه خواهند شد!

از سوی دیگر در حالی که افزایش تعداد اتاق ها برای برندها و گروه ها هزینه های بسیاری در پی دارد، این مهم برای Airbnb رقمی معادل صفر است چراکه هر کسی می تواند تنها با پذیرش شرایط مالی و حقوقی این وب سایت به عضویت آن درآید. ذکر همین مثال کافی است که در بزرگ ترین معامله تاریخ هتلداری، برند ماریوت برای خرید گروه هتل های استاروود رقمی نزدیک به 13 میلیارد دلار پرداخت کرد تا بتواند تعداد اتاق های حاصل از این اشتراک در سطح جهان را به بیش از یک میلیون و یکصد هزار باب برساند. حال آنکه Airbnb بدون هیچ هزینه ای دارای سه میلیون خانه فهرست شده در بیش از 190 کشور جهان است.

خلاصه آنکه سود نابرابر بر اساس هزینه ها هم محل دعواست به طوریکه درآمد Airbnb در سال 2016 میلادی با 70 درصد افزایش نسبت به سال 2015 به یک میلیارد و ششصد میلیون دلار گزارش شد تا ارزش امروزی فعالیت آنان نزدیک به 30 میلیارد دلار باشد حال آنکه ارزش هیلتون و ماریوت به ترتیب تنها در حدود 19 و 35 میلیارد دلار است.

ز

تلاشی برای تعریف بوتیک هتل

بوتیک هتل به عنوان یک مفهوم ساختار شکن نسبت به هتل‌های استاندارد در بین ها و اقامتگاه‌های کشور روز به روز در حال گسترش است. واژه‌ای در ابتدا قریب که روز به روز مراکز بیشتری را شامل می شود. در این میان شهرهای کاشان، یزد و شیراز بیشترین اقامتگاه‌ها و هتل‌ها را با این عنوان در خود جای داده اند. تعریف دقیق بوتیک در میان صاحبان و پیشکسوتان این صنعت در همه جای دنیا متفاوت است، اما بهرحال اکثر گردانندگان، سازندگان و صاحبان ها بر مشخصه هایی از قبیل آنچه در این مقاله عنوان می‌شود توافق دارند.

معماری و طراحی: 

دارای سبک بودن، تمایز و صمیمیت از موارد کلیدی در معماری و طراحی بوتیک ها هستند. چنین شاخصه هایی نظر تعداد قابل توجهی از مشتریان را که به دنبال ملکی خاص هستند به خود جلب می‌کند.

بوتیک ها ضرورتاً پایبند استاندارد‌های مشخصی نیستند؛ تعریف کردن و داشتن تم برای این دسته از هتل‌ ها از عوامل مهم و تعیین کننده برای موفقیت است. خیلی از بوتیک ها برای هر اتاق مهمان تمی جداگانه تعریف می کنند که این هر بار اقامت در آن هتل را به تجربه ای متفاوت حتی برای مهمان های قدیمی تبدیل می کند.

به عنوان مثال هتل‌ کتابخوانه در شهر نیویورک تم هایی مختلف از تم موسیقی گرفته تا تم عاشقانه برای هر اتاقش در نظر گرفته.بسیاری از هتل‌داران با بازسازی هتل های قدیمی و مرمت آن ها کاربری بوتیک هتل ها را به این بناها می دهند. در شرایطی که نوگرایی و طراحی‌های جدید در زمانی کوتاه محبوبیت زیادی پیدا می کند بوتیک ها با ترکیب عناصر قدیمی و محبوبیت‌شان را حفظ می‌کنند.

خدمات:

مساله ای که در رابطه با ماهیت بوتیک ها نا‌معین است، این است که آیا اندازه و متراژ اهمیت دارد؟

بسیاری از داران سرشناس بر این باورند که بوتیک هتل‌ ها ملک هایی هستند که تعداد اتاق‌های آن‌ها نبایست از 150 اتاق بیشتر باشد. چرا که آنچه بوتیک هتل ها را از سایر هتل‌ ها متمایز می کند رابطه ی صمیمانه بین کارکنان هتل و مهمان‌ها ست، در بسیاری از این دست هتل‌ ها بر مطلع بودن تمام خدمه ی هتل از نام هر مهمان تاکید می شود که این در هتلی با وسعت زیاد به سختی می تواند انجام پذیرد.

با این حال ایان شراگر، موسس و مدیر هتل های ایان شراگر، که در حال حاضر حدود سه هزار اتاق مهمان در 9 ساختمان را شامل می شود، نظری خلاف این نظر غالباً پذیرفته شده در رابطه با بوتیک ها دارد.

وی با در نظر گرفتن افرادی که جذب خلاقیت می شوند تفاوت بوتیک هتل ها را در روش و شیوه ی کار می داند و اندازه ی هتل را مهم نمی داند. شخصی سازی کردن تشریفات هتل در هتل های شراگر به خصوص در های عظیمی مثل پارامونت هتل (با 594 اتاق مهمان) و یا هتل‌ هنری هادسون (با 821 اتاق مهمان) اهمیتی ندارد و در عوض های شراگر تاکید زیادی بر جلب کردن توجه مهمانان شان با خلق فضایی که تمام حواس را متوجه خود می کند دارند؛ و این از طریق معماری، طراحی داخلی، رنگ های به کاربرده شده، نورپردازی، هنر و موسیقی انجام می‌گیرد.

جامعه هدف:

بوتیک هتل های زیادی هدف شان جذب مسافران بین سن 20 تا اواسط 50 سالگی است که درآمد حدودی متوسط به بالا دارند.

وجه تمایز بوتیک هتل ها صمیمیت و طراحی محور بودن آن هاست و این ها سبب می شود بوتیک ها از سایر های عظیم زنجیره ای که به مهمان حین اقامت خدمات شخصی سازی شده می دهند مجزا شوند.

اما بیشتر از تمام این ها مشخصه های به خصوصی برای تعریف بوتیک ها وجود دارد.

شاخص دکوراسیون نقشی اساسی در ایجاد حس شخصی و ایجاد محیطی حساب شده در بوتیک ها را داراست. استفاده از متریال هایی با کیفیت بالا، اثاثیه طراحی شده و … جهت خلق تصویر بصری به یاد ماندنی به کار می روند. در حالی که تشریفاتی مثل فهرستی از انواع بالش ها، حمام های مجلل یا میز توالت های ساخت دست سبب ایجاد فضایی لوکس و سرشار از آسایش می شوند.

جهت اطمینان حاصل کردن از جلب رضایت مشتریان باهوش و مدگرا، بوتیک ها آخرین تکنولوژی های روز، عناصر تزئینی متغایر و فضایی ویژه را ارائه می دهند. ویژگی متعارف دیگری از این اقامتگاه های منحصر به فرد توجه زیاد آن ها به جزئیات است. یک بوتیک هتل معتبر و شناخته شده وقت زیادی را برای انتخاب مرغوب ترین پارچه ها، بهترین و تازه ترین مواد غذایی و چیدمان اتاق هایش به طور مجزا و متفاوت از هم اختصاص می‌دهد.

و متریال مورد استفاده در دکوراسیون داخلی ش را از منابع محلی تامین می‌کند.

انواع بوتیک ها

اگرچه که بوتیک ها در سبک های متنوع و نرخ های پرداختی مختلف ساخته می شوند، اما اغلب آن ها ویژگی های مشترکی دارند. بوتیک ها چه فوق مدرن باشند، چه قدیمی و یا ترکیبی از هر دو، با تاکید بر مبحث زیبایی شناختی استاندارد جدیدی از آسایش و خدمات را ارئه می دهند.

سون

یکی از نمونه های برجسته ی بوتیک هتل‌های مدرن سون پاریس است، جایی که از مهمان ها با اتاق هایی با تم های منحصر بفرد، دکور هایی غیرمتعارف و ساخته هایی بی یاد ماندنی مثل تخت های شناور، وان‌های حمامی که در هوا معلق است و سقف‌هایی که با ستاره‌ها روشن می شود استقبال می کند.

بوتیک ونیتو

از طرف دیگر بوتیک هتل های تاریخی جذابیت های دنیای کهن و ویژگی های بخصوص ادوار مختلف را به طریقی که جادو و شکوه آن زمان ها نیز حفظ شود با تسهیلات دنیای مدرن ترکیب می کند.

با پایبندی به همین میراث، حسی قوی از مکانی که در آن هستید به شما القا می شود. غذاهای با کیفیت بالا و تزئینات، اتاق هایی که شما را به سفری در گذر تاریخ می برند و گرما و راحتی منزل شخصی تان را به شما می‌دهند.

هتل بوتیک ونیتو مختص قرن چهاردهم در سرت یا تورن، که در قسمتی از آمستردام در خانه های متعلق به قرن 17 واقع شده است، اثباتی‌ست بر اینکه هتل های تاریخی به قطع در دسته بندی بوتیک ها قرار می گیرند. همینطور نمونه‌های موفق تبدیل خانه‌های تاریخی در ایران با الگو گرفتن از گروه‌ هتل‌های پارادورس مانند سرای عامری‌ها گواه این مدعاست.

بامبو ایندا

در سال های اخیر بوتیک های روستایی زیادی مشاهده می شوند که سبب می شوند اقامت در مناطق روستایی به تجربه ای جدید تبدیل شود.

یکی از این موارد بامبو ایندا است، مجموعه ای کج و معوج از خانه های آنتیک سبک جاوا در منطقه ی اوباد بالی که از مهمانان با کنج های ویژه ای برای استراحت، منوهای شخصی سازی شده و ارائه ی تجربه ای اصیل از روستای بالی پذیرایی می‌کند.

اتاق های شیکی که برای هر شخص جداگانه تزئین شده اند، خودمانی بودن حس و حال محیط و غذاهای محلی باشکوه مثل ca’s Xorc که غذاییست به قدمت دویست ساله تهیه شده از زیتون، همه‌ی این‌ها های روستایی را در دسته بوتیک ها قرار می‌دهند.

ژنراتور پاریس

بوتیک ها را می توان در دسته های لوکس، متوسط و اقتصادی دسته بندی کرد. 

بوتیک های شیک و در عین حال با قیمت مناسب گزینه ی مناسبی هستند برای اقامت مشتریان شیفته‌ی تکنولوژی روز که به دنبال تجربه های ویژه هستند و در عین حال می خواهند فرهنگ محلی منطقه را نیز حین سفر تجربه کنند. هایی از قبیل ماما شلتر و مهمانسرا‌های جنراتور که در شهر‌های مدرن واقع شده اند می دانند که دقیقا چگونه با ارائه‌ی طراحی های جالب، تسهیلات هوشمند و فضاهای جمعی بدیع برای مشتریان‌شان رضایت بخش باشند.

گریس سانتورینی

در آن سوی این طیف بوتیک های اعیانی با ویژگی‌های قابل توجه از مهمانانشان پذیرایی می کنند. به مانند خیاطخانه های دارای سبک (مزون سوکه در پاریس)، سوئیت های غار مانند دیدنی (غارهای اعلای کایاکاپی در ترکیه)، حمام های روباز (کازا الول-والتا) و استخرهای خوف انگیز بی پایان (گریس سانتورینی) علاوه بر این بیشتر آن ها بخصوصیاتی چون آبگرم، رستوران های ستاره دار میشلین و طراحی های داخلی منحصر به فرد آراسته شده به پارچه های فاخر، هنر افسانه وار و فناوری هنرمندانه به رخ دیگران می کشند.

آخرین و اما نه کم اهمیت ترین بوتیک ها، هایی هستند که تم مختص به خود را دارند و به مهمانان طراحی و تسهیلاتی براساس مفاهیم و موضوعات متنوع از هنر و مد گرفته تا ورزش، فیلم و شراب عرضه می کنند.

این سازه ها معمولا یک تم انتخاب می کنند و خدمات و دکوراسیون را بر محور همان تم و مفهوم تعیین می‌کنند با این حال در این هتل‌ ها اتاق‌های با تم های جداگانه هم وجود دارند تا مهمانان در هر بار اقامت در این بتوانند اتاقی با تم متفاوت از قبلی کرایه کنند.

طراحی سازه‌ی ink48

واقع در میدتاون منهتن شهر نیویورک به مثابه ی تاییدیه ای است به ساختمان پیشین واقع در همان محل؛ با اتاق هایی که  فضایی صنعتی دارند، رستورانی که پرینت نام دارد و میکده‌ای در بالای پشت بام به اسم The Press Lounge

گاتهام در منچستر که در محل یکی از شعب پیشین بانک میدلند واقع شده، برای کیسه های حمل لباس‌های خشکشویی از کیسه های پول استفاده می کند، در این هتل‌ چراغ های بانک و کلاه های بولر به چشم می خورد. جذاب سکرت واقع در پاریس که برای طراحی اتاق‌هایش از وقایع مهم پاریس الهام گرفته شده و همچنین هتل vice versa که این نیز در پایتخت فرانسه قرار گرفته و مهمانان بهنگام ورود به آن می بایستی متن هفت گناه کبیره را ادا کنند. به طور کلی بوتیک ها به عنوان مکان‌هایی شخصی شده با قابلیت تغییر در نظر گرفته می شوند. مهم ترین شاخصه ی توصیف کننده ی بوتیک ها در نظر گرفتن جنبه ی فرهنگی، تاریخی و زیبایی شناسی آن هاست و همچنین این که این بوتیک ها شعبه های مختلف ندارند و نحوه ی ارائه ی خدماتی که می دهند فقط مختص همان است.

از سایر شاخصه های مهم بوتیک ها می توانن به فضاهای عمومی این ها مثل اتاق نشیمن و کتابخوانه هایی با اتاق‌های عمومی و قابلیت‌های بسیار و اسباب و وسایل ویژه داخل این اتاق‌ها اشاره کرد. 

حال و با توجه به بازار رو به رشد گردشگری در ایران نیاز به تعریف جایگاه بوتیک‌ ها با توجه سلایق جدید در این بازار رو به رشد بسیار محسوس است. تا آنجا که هر روز شاهد معرفی مفهومی جدید در اقامتگاه‌ها هستیم که در چارچوب استاندارد تعریف شده بین المللی به عنوان بوتیک‌ جای می گیرند، در صورتی که بوتیک هنوز خود تعریف سازمانی و مصوبی پیدا نکرده است.

ز

همه ی امیدهای یک صنعت از دولت امید

همسو یا جهت دار، موافق یا مخالف، چه بخواهیم و چه نخواهیم دیگر نمی توان هتل و هتلداری را تنها یک شاخه از درخت گردشگری دانست و باید آن را در قامت درختی تنومند دید که امروزه "صنعت هتل" شناخته می شود و میزان تراکنش های مالی آن در سال جاری میلادی بین 60 تا 62 میلیارد دلار پیش بینی شده است. پس این مهم به سان هر صنعت دیگری دارای بایدها و نیازهایی است که تنها در سایه توجهات دولت ها میسر است خاصه آنکه این درخت تنومند در عرصه جهانی هنوز در حیاط فکر و عمل ما نهالی نوپاست.

واقعیت آن است که با گذشت قریب به چهار دهه از انقلاب، وضعیت امروز هتل های ما هنوز تحت همان عنوان ساختگی و مصطلح خودمان یعنی "هتلداری" بجای "صنعت هتل" قرار دارد چرا که همچنان میانگین نگاه دولتمردان از  بیرون و دست اندرکاران آن از داخل به این صنعت جهانی در حد همان حجره داری باقی مانده است. با این همه، برخی جرقه های ترقی خواهی در تمام طول این سال ها همچنان امید را نزد اهالی فن زنده نگاه داشته است؛ امیدهایی که بویژه با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید رنگ بیش تری به خود گرفت تا آنجا که به رغم برخی ناامیدهای محض و نقاط تاریک در انتخابات و انتصابات در همین دولت، بازهم مردان این عرصه مصلحت خویش را بر ادامه دولت کنونی دیدند.

شاید مهم ترین دلیلی که هتل داران و کارشناسان این امر را به تداوم کار دولت امیدوار ساخت، بیش از آنکه به ادعای مردان مسئول گردشگری اش به نهضت هتل سازی مربوط شود، لمس قابل اعتنای تغییر ادبیات گفتاری و رفتاری در جهان سیاست و تاثیرات آن بر بازار هتل های داخل بویژه در اعتماد سازی برای سرمایه گذاری های خارجی و داخلی بود. در این راه اگرچه ادعای ماحصل کنفرانس سرمایه گذاری و عنوان پرطمطراق "صد هتل، صد کسب و کار" فرسنگ ها با واقعیتی که دیده شد، فاصله داشت اما همین قدر که تحت لوای این مدعا توانستیم نگاه نافذ و شکارچی سرمایه گذاران ساخت و ساز هتل را برای حتی چند روز به بازار داخل جلب کنیم، دستاورد بزرگی است که قریب یک دهه در حسترش بودیم.

از همین روی، انتظار مردان عرصه هتل و کارشناسان و دوست داران آن از دولت آتی رئیس جمهور آن است که:

نخست به عنوان غایت آرزو، یکبار برای همیشه سایه حیاط خلوت از سر سازمان برداشته شود و تکلیف برادری "گردشگری" و "میراث فرهنگی" و "صنایع دستی" در زیر لوای وزارتخانه روشن شود. در همین راه به طور حتم واهمه های انتخاب های سلیقه ای ریاست سازمان هم جای خود را به خرد جمعی و انتخاباتی بر اساس سنخیت دانش و تجربه خواهد داد و متعاقبا زیرمجموعه ها نیز با تعاریفی درست، افرادی کاربلد بخود خواهند دید. و صد آرزوست که در ساختار وزارتخانه گردشگری، معاونتی مستقل برای صنعت هتل در نظر گرفته شود تا حداقل گفته ها و پیمان ها وجاهت قانونی یابد. با این حال اگر اراده ای بر تغییر ساختار این سازمان با همه مزایایی که دارد، نیست حداقل بر دانش و تجربه محور بودن انتصابات آن وسواس بیش تری بخرج داده شود. هر چند که تجربه امیدبستن های قبلی به این امر، حالا همین که انتصابات اینچنینی هم دوام یابند را به آرزو بدل کرده است.

دوم آنکه بحثی که در همین نشست اخیر با معاونت گردشگری جدید مبنی بر ایجاد یک تشکل واحد برای تمامی فعالان مراکز اقامتی شکل گرفت، به جدیت تمام دنبال و به سرانجام برسد تا بلکه داستان "جامعه" و "انجمن" و تشکل های بی وجاهت صنفی جای خود را به یک "اتحادیه" قدرتمند دهند تا با برخورداری از حقوق اتحادیه ها بتوانند صاحب اختیار عنان خویش باشد تا مجوز صادر کند و در نرخ گذاری نگاهی روشن فکرانه داشته باشد و اساس را رقابت سالم بدانند و در برابر بی عدالتی های تحمیلی از سوی سایر نهادهای دولتی، از خویش دفاع کنند.

سوم آنکه پس از تعیین و تکلیف همیشگی برای مجری برگزاری نمایشگاه های داخلی و خارجی و رهایی از سردرگمی و انتخاب قرعه ای و لابی بازی ها، سهم هتل و هتل داران هم مشخص گردد تا در فرصت های بین المللی سهم معرفی داشته های هتلی خود تنها به چند هتل و زنجیره دولتی اختصاص نیابد و فرصتی هم به بخش واقعا خصوصی و سرمایه گذاران آن داده شود. در همین راستا، برگزاری نمایشگاه ها و یا همایش ها و کنفرانس های این صنعت هم به مشورت اهالی فن گذاشته شود و لااقل همانطور که شور برگزاری با القاب و عناوین آنچنانی به چشم می آید، اراده ای هم برای بیان کارنامه و نتیجه اش باشد.

دست آخر آنکه درد "آموزش" در این صنعت جدی نگاه شود.  جبران کمبود نیروی انسانی هتل ها نیازمند نیروهایی تحصیلکرده اما در عین حال کارآموخته می باشد و نه فقط مدرک بدستانی که حتی تجربه یک روز کار عملی از پایه را در هتل ندارند!  پس می بایست بموازات حمایت از موسسات آموزشی، فراهم سازی دسترسی به کتب روز دنیا و پشتیبانی از مولفان و نویسندگان و مترجمان و مهم تر رسانه های تخصصی، شرایطی را فراهم نمود تا دانشجویان این رشته در کنار تحصیل علم روز شاخه های مختلف صنعت هتل ، مجال درستی هم برای کارآموزی و کار عملی داشته باشند.

امید که این خواسته ها در چهار سال بعدی به عنوان داشته هایمان یاد شوند.

ز

پتانسیل ایران برای راه اندازی بوتیک هتل ها

هتلداری از زیرشاخه‌های اصلی صنعت گردشگری است. یک اصل مهم در این صنعت ارائه خدمات پذیرایی به میهمانان متناسب با نیاز آنان است تا علاوه بر شرایط مناسب اقامت، تجربه‌ای متفاوت از حضور در یک مکان اقامتی خاص نیز برای آنان حاصل شود.
در این صنعت، رضایت مشتری مهم‌ترین سلاح رقابتی به منظور سودآوری است و در این راستا بسیاری از صاحبان هتل‌ها با به‌کارگیری شیوه‌های متفاوت طراحی داخلی و طراحی خدمات سعی می‌کنند زمینه تجربه حضوری متفاوت را برای مشتریان خود فراهم کنند؛ این رویکرد منجر به پدیدآمدن هتل‌هایی متفاوت با نام «بوتیک‌هتل»‌ در سراسر جهان شده است. بوتیک‌‌هتل‌ها خود به انواع هتل‌های تاریخی- فرهنگی، هتل‌های طبیعی و هتل‌های لوکس تقسیم می‌شوند. کشورمان ایران از قطب‌های گردشگری فرهنگی به شمار می‌رود و گردشگری آن نیز در درجه اول رویکرد فرهنگی دارد؛ به عبارتی گردشگران با هدف بهره‌مندی از خدمات لوکس به ایران سفر نمی‌کنند، بلکه می‌آیند تا با تاریخ و فرهنگ کشورمان آشنا شوند.

اما از آنجا که بخش عمده بازدیدها به بازدید از اماکن شاخص معماری ایران مربوط می‌شوند، فرصت چندانی برای آشنایی با ظرفیت‌های مرتبط با فرهنگ مردم کشورمان میسر نخواهد بود؛ موضوعی که می‌تواند برای برخی گردشگران به اندازه بازدید از آثار معماری، جذابیت داشته باشد و بخواهند این دو را در کنار هم تجربه کنند. از این‌رو شاید راه‌اندازی انواع بوتیک‌هتل‌‌ها با رویکرد تاریخی – فرهنگی در بناهای بازمانده از چند سده اخیر همچون خانه‌ها و کاروانسراها و البته با نگاه به فرهنگ مردم کشورمان، راهکار مناسبی برای پاسخگویی به این نیاز گردشگران باشد.

تبدیل خانه‌های تاریخی به بوتیک‌هتل

بسیاری از شهرهای کشورمان از ظرفیت مناسبی برای راه‌اندازی بوتیک‌هتل‌‌هایی با رویکرد تاریخی- فرهنگی برخوردارند؛ برای نمونه تهران به عنوان پایتخت دوره قاجار می‌تواند مکان مناسبی برای اجرایی‌کردن این الگو و راه‌اندازی « بوتیک‌هتل قاجاری» باشد؛ چراکه خانه‌های تاریخی به جا مانده از این دوره در تهران، از ظرفیت تبدیل به اقامتگاه‌های کوچک اما بهره‌مند از تمامی عناصر معماری و فرهنگی زندگی مردمان دوره قاجار برخوردارند. به گزارش دنیای اقتصاد، این عناصر فرهنگی می‌توانند در معماری و تزئینات بنا، آرایش و چیدمان اتاق‌ها، نوع پوشش کارکنان هتل، تهیه خوراک‌های آن دوره با استناد به آشپزی‌نامه‌های بازمانده، سرو غذا به شیوه مرسوم در میان مردمان آن دوره و حتی آداب غذا خوردن آنان تجلی پیدا کنند.
همچنین نمونه مشابه این هتل‌ها را می‌توان در دیگر شهرها و متناسب با دوره‌های پررنگ تاریخی هر شهر ایجاد کرد؛ برای مثال «بوتیک‌‌‌هتل زندیه» در شیراز یا «بوتیک‌هتل صفویه» در اصفهان. حتی بسیاری از شهرهای کشورمان نیز از ظرفیت راه‌اندازی بوتیک‌‌هتل‌‌های باستانی برخوردارند که تجربه زندگی انسان‌های عصر باستان‌ را می‌توان با شیوه‌ای مدرن‌تر و در مکان‌هایی خارج از حریم و محوطه سایت‌های باستانی برای گردشگران علاقه‌مند فراهم آورد و امکان تجربه حضور در محیطی متفاوت و توام با آموزش و فراگیری را برای آنان ممکن ساخت. موسیقی، پوشاک سنتی ایرانی، سبک زندگی ایلات و عشایر، همه و همه سوژه‌های مناسبی برای طراحی یک بوتیک‌هتل به شمار می‌روند که می‌توانند با خارج کردن یک هتل از کارکرد صرفا اقامتی، رویکردی تاریخی – فرهنگی به آن ببخشند و میزبان علاقه‌مندان خود باشند.

ز